Bomen drogen zichzelf uit, gemeente kapt ze allemaal

EDE - In Ede zijn 87 bomen besmet met de iepenziekte. De gemeente wil ze daarom zo snel mogelijk kappen. "Het is jammer voor de omwonenden", zegt een woordvoerder van de gemeente, "maar de kap is noodzakelijk." De iepenziekte is namelijk zeer besmettelijk.

In de Van der Hagenstraat zijn inmiddels 29 iepen gekapt. Langs de straat staan nu alleen nog wat stronken. Het is een zielig gezicht. "Zonde", zegt een buurtbewoonster die met haar kleinzoon langs komt wandelen. "Maar ja, ze zijn ziek, wat moet je anders?" De gemeente heeft de buurt beloofd nieuwe bomen aan te planten.

Ziek door schimmel

Ruud Mantingh uit Harderwijk is een kenner van de iepenziekte. Al meer dan 23 jaar zit hij in de bestrijding ervan. "De bomen worden eigenlijk ziek van een schimmel. Die schimmel wordt verspreid door een kever, die in iepen overwintert. Als hij uitvliegt, brengt hij de schimmel over op andere iepen."

Mantingh zegt dat de ziekte dodelijk is voor de iep. "Van de 1000 besmette bomen, sterven er 999." De oorsprong van de ziekte is niet onbetwist. Maar de ziekte is niet ineens in opmars door klimaatverandering. De bomenziekte werd ruim honderd jaar geleden al in Nederland ontdekt. "De Engelsen noemen het zelfs the Dutch Elm Disease", weet Mantingh.

Een iep reageert op de schimmel door besmette sapvaten af te sluiten. "Eigenlijk verdroogt de boom zichzelf. Je ziet op de bast van de boom een zwarte ring ontstaan." De bladeren verwelken, takken sterven af en uiteindelijk sterft de hele boom.

Met wortel en tak verwijderd

De Nationale Bomenbank voert in opdracht van de gemeente Ede de kapwerkzaamheden uit. De besmette bomen krijgen eerst een kruis op hun stam, daarna worden ze allereerst bovengronds verwijderd. Ongeveer een week later worden dan de overgebleven stronken verwijderd. Ook die stronken kunnen namelijk besmet zijn met de schimmel.

De ziekte is zo besmettelijk dat wanneer een gezonde iep met zijn wortels de wortels van een andere iep raakt, deze laatste heel makkelijk ook besmet kan worden. De iepenziekte is overigens niet gevaarlijk voor mensen en dieren.